Bạn đã biết gì về Basedow, các dấu hiệu của bệnh và các chẩn đoán cần phân biệt?
1. Basedow là gì?
Bệnh basedow là bệnh cường chức năng phì đại và cường sản tuyến giáp. Những biến đổi bệnh lý trong các cơ quan và tổ chức là do tác dụng của các Hormon tuyến giáp tiết quá nhiều vào trong máu.
2. Các dấu hiệu Basedow trên lâm sàng bạn cần biết ?
Có hội chứng cường giáp
- Tim mạch: nhịp tim nhanh, tăng huyết áp, hồi hộp trống ngực
- Ăn khỏe, gầy sút cân
- Da nóng ẩm
- Run đầu chi
- Rối loạn tiêu hóa : tiêu chảy hoặc táo bón
- Rối loạn kinh nguyệt
- Giảm tình dục, liệt dương
- Rối loạn tâm thần
3 triệu chứng lâm sàng đặc hiệu của bệnh basedow mà các bệnh cường giáp khác không có:
- Bướu giáp lan tỏa ( hoặc hỗn hợp )
Hình 1: Bướu giáp to lan tỏa cả 2 thì tăng sinh mạch máu (1 trong 3 triệu chứng đặc hiệu của Basedow)
- Phù niêm
Hình 2 : Phù niêm trước xương chày (1 trong 3 triệu chứng đặc hiệu của Basedow)
- Mắt lồi
Hình 3 : Lồi mắt (1 trong 3 triệu chứng đặc hiệu của Basedow)
3. Các xét nghiệm nào cần để chẩn đoán Basedow:
- Nồng độ T3, T4, hoặc FT3, FT4 tăng
- TSH giảm
- TSI (+), TRab (+)
- Tăng độ tập trung iod
- Tăng chuyển hóa cơ sở
4. Cần chẩn đoán phân biệt Basedow với các bệnh sau đây:
Các bệnh không gây cường giáp:
- Biến chứng đơn thuần của cường giao cảm
- U tủy thượng thận
- Nghiện rượu
- Lao phổi
Các bệnh này có thể có các biểu hiện lâm sàng giống hội chứng cường giáp. Nhưng các xét nghiệm T3, T4, FT3, FT4 , TSH, Độ tập trung iod 131 … bình thường
Các nguyên nhân gây cường giáp khác:
- Do dùng Hormon tuyến giáp L-Thyroxyl :
Tiền sử dùng thuốc, không có triệu chứng mắt.
Độ tập trung iod phóng xạ tuyến giáp thấp̴ 0
Thyroglobulin giảm, kháng thể (-)
- Do iod :
Tiền sử có dùng thuốc iod, cordazol, bezodiazol, thuốc cản quang. Không có biểu hiện mắt, iod máu tăng
Iod niệu tăng
Độ tập trung iod phóng xạ tuyến giáp thấp̴ 0
- Nhân độc giáp trạng (Adenomatoxicque) :
Sờ có nhân giáp
Không có triệu chứng mắt
Không phù niêm trước xương chày
Siêu âm nhân đặc ±
Xạ hình tuyến giáp có nhân nóng
Thử nghiệm querido
- Viêm tuyến giáp bán cấp Dequervain :
Tuyến giáp đau
Hội chứng cúm trước đó
Hội chứng viêm máu lắng tăng
Xạ hình tuyến giáp độ tập trung iod giảm
Siêu âm nhân đặc ±
Cường giáp thoáng qua 4 tuần có thể tự khỏi
- Viêm tuyến giáp Hasinomoto:
Bướu giáp to không phải bướu mạch, tiến triển đến suy giáp
- Do u tuyến yên tiết TSH :
Hiếm gặp, TSH tăng
Thị trừng thái dương thu hẹp
MRI có u tuyến yên
BS Phạm Tiến Đạt
BV Đa khoa tỉnh Thái Bình