Đái tháo đường là một nhóm các bệnh lý chuyển hóa đặc trưng bởi tăng glucose máu do khiếm khuyết tiết insulin, khiếm khuyết hoạt động insulin hoặc cả hai. Bệnh gây tổn thương, rối loạn chức năng hay suy nhiều cơ quan, đặc biệt là mắt, thận, thần kinh, tim và mạch máu. Một trong các biến chứng của ĐTĐ là giảm tiết testosterone máu, là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến rối loạn cương và loãng xương ở nam giới. Mặt khác, ĐTĐ týp 2 thường có tỷ lệ cao bị rối loạn lipid máu kèm theo.

Tuy nhiên, hiện chưa có nhiều nghiên cứu đi sâu khảo sát mối liên quan giữa nồng độ testosterone máu với các chỉ số lipid máu trên BN ĐTĐ týp 2. Cùng với đó, việc phát hiện suy giảm testosterone máu có thể giúp đưa ra phác đồ điều trị phù hợp trên BN ĐTĐ týp 2, vì nó có thể gây hậu quả làm giảm vận động, giảm sức lao động, giảm chất lượng cuộc sống và tăng gánh nặng kinh tế cho xã hội. Xuất phát từ lý do trên, một nhóm các nhà nghiên cứu  tại Bệnh viện Quân Y 103 đã tiến hành đề tài nghiên cứu “Khảo sát nồng độ testosterone huyết tương, các thành phần lipid máu và đánh giá mối liên quan giữa chúng ở bệnh nhân ĐTĐ týp 2” và đã được công bố trên Tạp chí Y – Dược học Quân sự.

Theo đó, nghiên cứu khảo sát 294 bệnh nhân đái tháo đường (ĐTĐ) týp 2, từ 40 - 70 tuổi được khám và điều trị tại Bệnh viện Quân y 103 và 50 người khỏe mạnh. Các tiêu chuẩn nghiên cứu thỏa mãn tiêu chuẩn chẩn đoán ĐTĐ theo Hiệp hội ĐTĐ Hoa Kỳ.

Kết quả: nồng độ testosterone huyết tương ở bệnh ĐTĐ týp 2 thấp hơn có ý nghĩa thống kê so với nhóm chứng người khỏe mạnh. Tỷ lệ giảm nồng độ testosterone ở BN ĐTĐ týp 2 là 33,33% cao hơn có ý nghĩa thống kê so với nhóm chứng. Ở người khỏe mạnh trong nghiên cứu này cũng có tỉ lệ 12,0% giảm nồng độ testosterone máu. Ở nhóm bệnh nhân có giảm nồng độ testosterone máu, nồng độ cholesterol và LDL-C tăng có ý nghĩa thống kê so với nhóm bệnh nhân không giảm testosterone máu. Nồng độ testosterone máu càng giảm thì nồng độ cholesterol và LDL-C càng tăng.

Các nhà nghiên cứu kết luận rằng: giảm nồng độ testosterone ở bệnh nhân ĐTĐ làm tăng nặng tình trạng rối loạn lipid máu.

(Mời độc giả tài file gốc đính kèm)

Ths.Bs Đỗ Đình Tùng