Cảnh báo dấu hiệu tê bì chân tay ở bệnh nhân Đái tháo đường
Hiểu đúng về nguyên nhân gây tê bì chân tay?
Theo các chuyên gia y tế, tê bì chân tay là biểu hiện của tổn thương thần kinh ngoại vi. Mà nguyên nhân chính gây biến chứng thần kinh ngoại vi ở những bệnh nhân ĐTĐ là do đường huyết tăng cao.
Thần kinh ngoại vi bắt nguồn từ tủy sống đến chân và tay. Đường huyết tăng cao trong máu một thời gian dài sẽ làm tổn thương bao myelin của các sợi dây thần kinh. Bao myelin của các sợi dây thần kinh bị tổn thương kéo theo làm rối loạn các cảm giác.
Mặt khác đường huyết cao, độ nhớt của máu tăng sẽ làm tăng lắng đọng cholesterol ở thành mạch gây xơ vữa và có thể bít tắc các mạch máu nhỏ, oxygen và các chất dinh dưỡng nuôi mô cơ và dây thần kinh ở ngoại vi bị suy giảm. Từ đó, tín hiệu thần kinh ngoại vi được truyền dẫn đến tay và chân sẽ bị rối loạn hoặc tê liệt. Điều đáng nói là những tổn thương này vĩnh viễn không hồi phục được nếu 50% số sợi trục bị tổn thương.
Khi thần kinh ngoại vi bị tổn thương, người bệnh sẽ có biểu hiện tê chân tay, kiến bò, kim châm, lạnh buốt, hoặc bỏng rát. Các cảm giác trên xuất hiện đầu tiên ở các đầu ngón chân, gan bàn chân rồi lan dần sang các ngón tay, bàn tay. Người bệnh thường đau nặng hơn khi về đêm và sẽ bớt đau khi giảm vận động. Quan sát kỹ sẽ thấy: da chân bị khô, bong vẩy, các cơ yếu và bị teo dần đi. Thậm chí người bệnh còn bị “hội chứng đường hầm cổ chân”, rối loạn cảm giác ở chân và mắt cá.
Nguy hiểm hơn, thần kinh bị tổn thương làm mất cảm giác đau, nóng, lạnh và cơ chế tự bảo vệ với bất cứ tổn thương nào ở chân. Khi chân bị thương tổn, vì mất cảm giác nên người bệnh không biết để điều trị. Hậu quả là các tổn thương sẽ tiếp tục nặng thêm. Những vùng chịu áp lực cao của bàn chân như phần trước bàn chân sẽ bị loét, dần bị nhiễm trùng, nhiều trường hợp bị hoại tử và phải cắt cụt chi dưới.
Phòng ngừa và điều trị biến chứng thần kinh ngoại vi
Biện pháp quan trọng và hiệu quả nhất trong phòng và điều trị biến chứng thần kinh ngoại vi do đái tháo đường là kiểm soát đường huyết ổn định, tránh để đường máu rơi vào vùng nguy hiểm. Ngoài ra cần duy trì chế độ luyện tập đều đặn, chế độ dinh dưỡng với chỉ số GI thấp và duy trì lối sống lành mạnh,…
Đối với các triệu chứng tê bì, nóng rát, người bệnh nên sử dụng các biện pháp điều trị vật lí như đi tất bằng sợi bông-cotton mềm, mặc quần áo dài khi ngủ để phòng ngừa chiếu, ga giường chạm vào da gây đau và tổn thương nặng hơn.
Cho tới nay chưa có phương pháp hoặc loại thuốc nào được coi là có khả năng điều trị khỏi hoàn toàn biến chứng thần kinh ngoại vi do ĐTĐ. Vì vậy cần áp dụng sớm và tích cực các biện pháp phòng ngừa mà quan trọng nhất là kiểm soát đường huyết an toàn, ổn định.
Người bệnh có thể sử dụng Đông – Tây y kết hợp để phòng ngừa biến chứng nguy hiểm này mà không kéo theo các tác hại lên gan, thận.
Tạp chí Đái tháo đường