Lần đầu tiên trong suốt 20 năm qua, Ban Chấp hành Trung ương Đảng nhận định nếu duy trì chính sách giảm sinh quá lâu sẽ để lại những hệ lụy rất khó giải quyết. Do đó, nghị quyết lần này đã chuyển hướng công tác dân số sang giải quyết toàn diện các vấn đề: quy mô, cơ cấu, phân bố, nâng cao chất lượng dân số. Ông Nguyễn Văn Tân - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình, Bộ Y tế - cho rằng tất cả những gì gây cản trở cho người dân cần phải bỏ, trong đó có quy định về hộ khẩu. Theo khảo sát Bộ Y tế ghi nhận có 7 địa phương quy định vi phạm pháp luật là cấm người dân sinh con thứ 3, nếu vi phạm thì xử phạt. Nhận định đây là những nội dung không phù hợp với quy định pháp luật, Bộ Y tế sẽ làm việc với Sở Tư pháp các tỉnh để yêu cầu các địa phương rà soát và bỏ những quy định trên .

Ảnh minh họa

Ông Tân cho rằng không có quyền cấm sinh con thứ 3, đó là quyền của người dân nên không có khống chế, không có yêu cầu người dân được sinh bao nhiêu con. Cụ thể, kể từ Nghị quyết dân số năm 1993 đến nay, về mặt luật pháp, Nhà nước không có quy định khống chế người dân được sinh bao nhiêu con, trừ nhóm đối tượng Đảng viên. Trước năm 2008, từng địa phương ra quy định cụ thể với nhóm Đảng viên. Nhưng từ năm 2008, Trung ương đã có quy định 94, thống nhất hình thức kỷ luật, cụ thể nếu Đảng viên sinh con thứ 3 bị cảnh cáo, con thứ 4 bị khai trừ. Đến năm 2013, quy định này tiếp tục được nới lỏng, sinh con thứ 5 mới bị khai trừ. Nghị quyết lần này đưa ra ưu tiên trước mắt duy trì mức sinh thay thế, theo đó tiếp tục vận động giảm sinh ở nơi có mức sinh cao, đồng thời vận động sinh đủ 2 con ở nơi có mức sinh thấp hơn mức sinh thay thế. VN phấn đấu tuổi thọ bình quân đạt 75 tuổi (hiện tại là 73,4 tuổi) vào năm 2030, trong đó thời gian sống khỏe mạnh đạt tối thiểu 68 năm; 100% người cao tuổi có thẻ bảo hiểm y tế, được quản lý sức khỏe, được khám chữa bệnh, được chăm sóc tại gia đình, cộng đồng, cơ sở chăm sóc tập trung. Chiều cao người VN 18 tuổi đối với nam đạt 168,5 cm, nữ đạt 157,5 cm. Chỉ số phát triển con người (HDI) nằm trong nhóm 4 nước hàng đầu khu vực Đông Nam Á. Mặt khác, nghị quyết cũng nói rõ sẽ tiếp tục có lộ trình, từng bước sửa đổi các quy định xử lý vi phạm về mức sinh với Đảng viên.

Một lần nữa đại diện Bộ  tế cho rằng: tất cả những gì gây cản trở cho người dân cần phải bỏ, trong đó có quy định về hộ khẩu.

Thiên Lý (tổng hợp)