1. Basedow là gì? 

Bệnh basedow là bệnh cường chức năng phì đại và cường sản tuyến giáp. Những biến đổi bệnh lý trong các cơ quan và tổ chức là do tác dụng của các Hormon  tuyến giáp tiết quá nhiều vào trong máu.

2. Các dấu hiệu Basedow trên lâm sàng bạn cần biết ? 

Có hội chứng cường giáp

• Tim mạch: nhịp tim nhanh, tăng huyết áp, hồi hộp trống ngực
• Ăn khỏe, gầy sút cân
• Da nóng ẩm
• Run đầu chi
• Rối loạn tiêu hóa : tiêu chảy hoặc táo bón
• Rối loạn kinh nguyệt
• Giảm tình dục, liệt dương
• Rối loạn tâm thần

3 triệu chứng lâm sàng đặc hiệu của bệnh basedow mà các bệnh cường giáp khác không có:

• Bướu giáp lan tỏa ( hoặc hỗn hợp )

Hình 1: Bướu giáp to lan tỏa cả 2 thì tăng sinh mạch máu (1 trong 3 triệu chứng đặc hiệu của Basedow)

• Phù niêm

Hình 2 : Phù niêm trước xương chày (1 trong 3 triệu chứng đặc hiệu của Basedow)

• Mắt lồi

Hình 3 : Lồi mắt (1 trong 3 triệu chứng đặc hiệu của Basedow)  

3. Các xét nghiệm nào cần để chẩn đoán Basedow:

• Nồng độ T3, T4, hoặc FT3, FT4 tăng
• TSH giảm
• TSI (+), TRab (+)
• Tăng độ tập trung iod
• Tăng chuyển hóa cơ sở

4. Cần chẩn đoán phân biệt Basedow với các bệnh sau đây:

Các bệnh không gây cường giáp:

• Biến chứng đơn thuần của cường giao cảm
• U tủy thượng thận
• Nghiện rượu
• Lao phổi

Các bệnh này có thể có các biểu hiện lâm sàng giống hội chứng cường giáp. Nhưng các xét nghiệm T3, T4, FT3, FT4 , TSH, Độ tập trung iod 131 … bình thường

Các nguyên nhân gây cường giáp khác:

• Do dùng Hormon tuyến giáp L-Thyroxyl :

Tiền sử dùng thuốc, không có triệu chứng mắt.

Độ tập trung iod phóng xạ tuyến giáp thấp̴ 0

Thyroglobulin giảm, kháng thể (-)

• Do iod :

Tiền sử có dùng thuốc iod, cordazol, bezodiazol, thuốc cản quang. Không có biểu hiện mắt, iod máu tăng

Iod niệu tăng

Độ tập trung iod phóng xạ tuyến giáp thấp̴ 0

• Nhân độc giáp trạng (Adenomatoxicque) :

Sờ có nhân giáp

Không có triệu chứng mắt

Không phù niêm trước xương chày

Siêu âm nhân đặc ±

Xạ hình tuyến giáp có nhân nóng

Thử nghiệm querido

• Viêm tuyến giáp bán cấp Dequervain :

Tuyến giáp đau

Hội chứng cúm trước đó

Hội chứng viêm máu lắng tăng

Xạ hình tuyến giáp độ tập trung iod giảm

Siêu âm nhân đặc ±

Cường giáp thoáng qua 4 tuần có thể tự khỏi

• Viêm tuyến giáp Hasinomoto:

Bướu giáp to không phải bướu mạch, tiến triển đến suy giáp

• Do u tuyến yên tiết TSH :

Hiếm gặp, TSH tăng

Thị trừng thái dương thu hẹp

MRI có u tuyến yên

BS Phạm Tiến Đạt 

BV Đa khoa tỉnh Thái Bình